Ik ben radioamateur ofwel zendamateur. Ik maak contact met andere radioamateurs over de hele wereld. Meestal gewoon spraak, maar soms ook digitale communicatie met behulp van de PC of laptop die dan aan de radioapparatuur is gekoppeld. Een soort chatten maar dan door de lucht! In zo'n gesprek, ook QSO genoemd, wisselen we informatie uit over elkaars "radiostation" en praten we over andere dingen die met de hobby te maken hebben.

Iedere radioamateur heeft een eigen "callsign" ofwel roepnaam. Zo heb ik de internationale roepnaam PA2JFX, in Engels radioalfabet: "Papa Alfa Two Juliet Fox X-ray". Daarbij staan de letters PA voor Nederland. Het cijfer en de letter erna mocht ik zelf uitkiezen.

Een deel van de apparatuur heb ik gekocht, maar ook zelf dingen gebouwd. Mijn hobby is geen 27Mc of bakkie, daar wordt op andere frequenties met andere zendvermogens en met andere apparatuur gewerkt, maar het principe is wel een beetje vergelijkbaar.

Ja, Om uit te mogen zenden heb ik namelijk twee staatsexamens af moeten leggen. Het 2de examen is op HBO niveau. Dat haal je pas als je echt "radio gerelateerde kennis" hebt. Ik heb een zogenaamde F-registratie, dat is de "hoogste" registratieklasse in Nederland, welke ook in veel andere landen wordt erkend.

Eigenlijk alleen als ik thuis ben en dan als de tijd het toelaat. Soms staat mijn apparatuur wel een hele dag aan, als onderdeel van WSPR een wereldwijd netwerk van radiobakens. Dat wordt gebruikt wordt voor onderzoek naar de voortplanting van radiogolven (propagatie). Een computer laat mijn apparatuur dan bijvoorbeeld 5 keer per uur een gecodeerd signaal van 30 seconden uitzenden. Het zendvermogen wat dan wordt gebruikt is heel laag, ongeveer 0,5 Watt. Dat is tot 200 keer minder dan een GSM mast, tot 10 keer minder dan een mobieltje en evenveel als een babyfoon of speelgoed walkie talkie. Zelfs met dit gering zendvermogen wordt mijn radiobaken nog tot in Australie en Nieuw Zeeland gehoord. Dat komt door het gebruik van zeer geavanceerde digitale technieken.

Een antenne mag vergunningsvrij 5 meter boven het huis uitsteken, dus zijn mijn antennes toegestaan. Omdat ik geregistreerd radioamateur ben, staan mijn antennes ook officieel geregistreerd in het Antenneregister van het Agentschap Telecom (wat onder het Ministerie van Economische zaken valt). Radioamateurs hebben, door hun bijzondere status, vaak de mogelijkheid om een vergunning te krijgen voor een hogere antennemast.

De moderne apparatuur die ik gebruik voldoet aan strenge nomen om dat te voorkomen. Storing zou u wel kunnen ondervinden als u elektronische apparaten in huis heeft die geen of een onterechte CE-markering hebben (helaas vaak import uit China, etc.).

Die apparaten voldoen niet aan de norm waar apparatuur aan moet voldoen om "immuun" te zijn tegen radiostraling. Maar op bepaalde apparatuur staat wel een CE-markering, zoals PC speakers, monitoren met ingebouwde speakers en babyfoons. Hiervan is bekend dat deze erg gevoelig zijn voor storing door het gebrek aan afscherming (de lage prijs moet ergens vandaan komen). Ook wordt veel import apparatuur onterecht voorzien van de letters CE. De CE-markering op deze apparatuur kunt u dan ook in twijfel trekken! Zendamateurs zeggen in die gevallen dan ook CE = China Export.

Heeft u een GSM, smartphone, draadloze huistelefoon, satellietschotel, Digitenne ontvanger, ADSL modem, kabelmodem, mediabox of draadloos internet in huis? Dan hoeft u helemaal geen storing van mij te verwachten. Deze apparaten werken namelijk op een totaal andere zend- en ontvangstfrequentie. De kans dat uw GSM of die van uw buurvrouw op uw eigen apparatuur stoort, is een stuk groter.

Er zijn bepaalde apparaten die gebruik maken van de frequentie 433 MHz. Denk aan een draadloos weerstation, stopcontacten met afstandbediening of de afstandbediening voor het alarm van auto', scooters of tuinhek. Deze zogenaamde LPD apparaten werken met een gering zendvermogen op dezelfde frequentie waar zendamateurs actief zijn.

Zendamateurs hebben op die frequentie, bekend als de 70 cm band, een "primaire status" die in de telecomwet is vastgelegd. Ieder ander die gebruik maakt van deze frequentie heeft deze eigenlijk in "bruikleen" van de zendamateurs. Het kan dus voorkomen dat een dergelijk LPD apparaat niet werkt, omdat een zendamateur de frequentie al in gebruik heeft. Dat uw apparaat op dezelfde frequentie als die van de zendamateur werkt, daar kan de zendamateur niets aan doen. Het is vaak een bewuste keuze van een fabrikant om ze de kosten laag te kunnen houden.

U kunt wel goede afspraken met hem/haar maken als u storing ondervindt. Maar realiseer u dat een zendamateur effectief misschien 15 minuten per dag ook daadwerkelijk een radiosignaal uitzendt. De rest van de tijd is de zendamateur vooral aan het kijken en luisteren.

Ik ben zelf vrij actief op deze 70 cm band.

Bij radioamateurs staat bepaalde apparatuur bekend als veroorzaker van hardnekkige storing, zoals LED verlichting, spaarlampen en goedkope laders voor bijvoorbeeld tablet of smartphone. Adapters voor internet via het stopcontact zijn berucht als enorm krachtige stoorzenders. Ook acculaders (ook voor fiets of scootmobiel), dimmers, computers, monitoren, plasma TV's, LCD TV's en installaties met zonnepanelen. Dat kan voor een radioamateur heel vervelend zijn, omdat deze de hobby dan niet meer kan uitvoeren. Hij hoort simpelweg alleen nog storing van het apparaat. Net zo vervelend als wanneer u graag naar een stuk muziek luistert en uw buurman alsmaar maar aan het boren, hakken en zagen is.

Storende apparaten kunnen ook te horen zijn op andere frequenties dan die van radioamateurs. Denk aan hulpdiensten zoals brandweer, politie en ambulances, maar ook op frequenties die door defensie en veiligheidsdiensten worden gebruikt. Vooral hier in de omgeving kan ook de luchtvaart direct hinder ondervinden. Onze wijk ligt exact onder de aanvliegroute van Amsterdam Airport voor toestellen die in zuidelijke richting aanvliegen. Koop dus ook altijd elektrische apparaten met een betrouwbare CE markering in een Europese winkel. Neem zeker geen internet via het stopcontact.

Luister hier naar fragment van een hardnekkige storing op 14 MHz die ik vaak laat in de avond ontvang. Waarschijnlijke oorzaak is een slechte (goedkope) voeding die gebruikt wordt voor LED-verlichting, of verkeerd aangeledge LED-verlichting:

 

Dit fragment is een storing op 22 MHz veroorzaak door PLC, Powerline Adapaters ofwel internet via stopcontact. De bekende Devolo setjes.

 

Dit fragment is een storing veroorzaakt op 6,55 MHz door internet via stopcontact. Dit is een militaire frequentie!

 

Dit fragment is een normale ontvangst op 22 MHz, maar dan opgenomen op een plek ver buiten de bebouwde kom. Daar is nauwelijks storing van LED verlichting of internet via het stopcontact. Zo hoort ongestoorde radio ontvangst te zijn.

 

Als u zelf last heeft van storing is het opsporen van de oorzaak goed mogelijk. Daarvoor heeft het Agentschap Telecom goede apparatuur zoals rijdende peilstations. Ook radioamateurs kunnen helpen een storing te lokaliseren. Daar kan een lokale VERON afdeling mogelijk bij helpen.

Ook al veroorzaak ik dan geen storing bij u, ik help u graag om uit te zoeken wat deze storing dan wel veroorzaakt. Zo kan het zijn dat uw TV geen mooi beeld meer heeft door een slechte of verkeerd type antennekabel, een ongelukkig aangesloten connector, of door een probleem bij uw kabelexploitant of uw ADSL provider. Misschien is uw draadloos internet traag omdat het modem van de buren op exact hetzelfde Wifi kanaal zit. Of stoort internet via het stopcontact heftig op uw draadloze apparaten.

Zonder dat u het weet is er misschien iemand in de omgeving die zonder de vereiste papieren, mogelijk met illegale apparatuur uitzendingen doet.

Als u nog wat wilt weten, spreek mij gewoon aan.

Benieuwd wat radioamateur zijn inhoudt of misschien wel radioamateur worden? Kijk op de website van mijn vereniging, de VERON. Of kom eens langs bij mijn afdeling in Rotterdam. Daar hebben we een eigen radiostation met antennemast.

Groeten van Jasper, ofwel in radiotaal: 73 de PA2JFX Jasper